DOTACJE UNIJNE
NA INWESTYCJE I ROZWÓJ

Zgodnie z danymi serwisu Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej www.funduszeeuropejskie.gov.pl, do dnia 9 stycznia 2022 roku podpisano z beneficjentami z Polski 97 070 umów o dofinansowanie projektów. Łączna wartość tych inwestycji wynosi 553,4 mld zł. W tej kwocie udział funduszy UE to 336,4 mld zł, czyli 93,5 procent całej dostępnej alokacji środków Unii Europejskiej dla Polski na lata 2014-2020. W ramach pozostałych środków, w kontekście przedsiębiorców, realizowane będą prawdopodobnie konkursy w ramach Działań: 1.1.2 „Rozwój Startupów w Polsce Wschodniej” oraz 3.3 „Innowacje w MŚP” dla województwa mazowieckiego. Przewidywany jest także kolejny nabór w ramach konkursu „Bony na cyfryzację”. 

Z dostępnych wstępnie informacji wynika, że najszybciej planuje się uruchomić środki z Programu Fundusze dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) z budżetem w wysokości blisko 8 mld euro tj. ok. 37 mld zł. Pierwsze konkursy, planowane do ogłoszenia jeszcze w II kwartale 2022 r., mają dotyczyć pierwszego priorytetu – obejmującego wsparcie dla przedsiębiorców na działania badawczo-rozwojowe i innowacje. Budżet tego filaru wynosi 4,36 mld euro, czyli ponad 20,1 mld zł. Dofinansowaniem mają być objęte przedsięwzięcia związane z działalnością innowacyjną firm tj. wdrażaniem nowych produktów i usług bazujące na pracach badawczo-rozwojowych, lub przedsięwzięcia związane z tworzeniem bazy (infrastruktury) B+R w przedsiębiorstwach. Aby wykorzystać szanse związane z pierwszymi naborami, zachęcamy do kontaktu z Enterprise Advisors już teraz. To dobry moment na rozpoczęcie prac i rzetelne przygotowanie wniosku o dofinansowanie, bez odkładania tego zadania na ostatnią chwilę. 

Tak. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 14.12.2021 r. w sprawie ustalenia mapy pomocy regionalnej na lata 2022–2027 (Dz.U. 2021 poz. 2422), w porównaniu do poprzednich lat zmieniają się nieco maksymalne poziomy dofinansowań, na jakie mogą liczyć przedsiębiorcy w poszczególnych województwach. I tak: na większy o 15% niż poprzednio poziom dofinansowania będą mogły liczyć firmy z województwa świętokrzyskiego, a o 5% z województw: śląskiego, małopolskiego, opolskiego czy łódzkiego. Bez mian pozostaną poziomy dofinansowania dla tzw. ściany wschodniej czyli np. województwa podkarpackiego czy lubelskiego. Zmniejszą się za to poziomy dla firm z Poznania, Wrocławia oraz województwa pomorskiego, a miasto stołeczne Warszawa ma zostać w ogóle wyłączone z możliwości skorzystania z regionalnej pomocy inwestycyjnej. 

Z naszego doświadczenia wynika, że jest to okres od ok. 1 do nawet 3 miesięcy a decydującym czynnikiem mającym wpływ na szybkość opracowania wniosku jest stopień skomplikowania inwestycji oraz stan zaawansowania Inwestora w sprawach przygotowawczych do jej realizacji. Dość częstą, i jak najbardziej zrozumiałą praktyką, jest praca nad inwestycją od „zera” na etapie przygotowywania wniosku, gdy wspólnie z naszymi konsultantami wypracowywana jest finalna koncepcja przedsięwzięcia Inwestora, wpisująca się w unijne wytyczne i regulaminy konkursowe.

Jeśli realizujesz projekt i jednym z wydatków jest zakup gruntu, to możesz przeznaczyć na to dofinansowanie, ale jednocześnie taki koszt może stanowić nie więcej niż 10% wartości wszystkich wydatków w Twoim projekcie. Oznacza to, że w ramach całego projektu tylko 10% środków może być przeznaczone na zakup nieruchomości gruntowej, a pozostałe 90% wydatków powinno dotyczyć innych kosztów. Takie przepisy znajdują się w rozdziale 7.3 „Zakup nieruchomości” w Wytycznych w zakresie kwalifikowalności wydatków w programach unijnych.

Komisja Europejska, przygotowując państwa członkowskie do wdrażania nowych środków, określiła 11 celów tematycznych, czyli obszarów przewidzianych do wsparcia. Pierwszym z nich jest sfera badań, rozwoju i innowacji. Warunkiem realizacji projektów w tym celu tematycznym jest jednak wpisanie się w koncepcję inteligentnej specjalizacji. Na czym to polega? 

Każde państwo dokonuje analizy swoich potencjałów i możliwości rozwojowych, a następnie wybiera te dziedziny, które świadczą o jego największej konkurencyjności i stanowią największą szansę na osiągnięcie sukcesu, zwiększenie przewagi nad innymi regionami, czyli na wyspecjalizowanie się w konkretnych branżach. Ponieważ specjalizacje te dotyczą najczęściej obszarów badawczych i innowacyjnych, nazywane są inteligentnymi specjalizacjami. 

Sporządzenie strategii badań i innowacji na rzecz inteligentnej specjalizacji stanowi duże wyzwanie dla państw członkowskich, szczególnie dla tych z niewielkim doświadczeniem w zakresie kreowania, wdrażania i oceny polityki innowacyjnej. Aby to ułatwić, Komisja Europejska udostępniła w 2011 r. tzw. Platformę S3 (Smart Specialization Platform) – narzędzie wspomagające opracowywanie strategii. Platforma obsługiwana przez Instytut Perspektywicznych Studiów Technologicznych nie oferuje gotowych do zastosowania rozwiązań, lecz służy wymianie kontaktów, poglądów i doświadczeń. Jej celem jest również dostarczanie pomysłów i wskazówek. Udostępnia case studies i metodologię. W ramach platformy dochodzi do warsztatów, szkoleń oraz corocznych spotkań polityków i podmiotów zajmujących się przygotowywaniem inteligentnych specjalizacji, które reprezentują ponad 100 regionów i państw członkowskich UE. 

Krajowe inteligentne specjalizacje w Polsce zostały określone w Programie Rozwoju Przedsiębiorstw do 2020 r. opracowanym przez byłe Ministerstwo Gospodarki, a przyjętym przez Radę Ministrów 8 kwietnia 2014 roku. Dokument przedstawia proces analityczny wyłaniania inteligentnych specjalizacji na poziomie krajowym oraz zarys procesu ich monitorowania i aktualizacji. Określa priorytety gospodarcze w obszarze B+R+I, których rozwój zapewni tworzenie innowacyjnych rozwiązań społeczno-gospodarczych, zwiększenie wartości dodanej gospodarki i podniesienie jej konkurencyjności na rynkach zagranicznych. 

Krajowe inteligentne specjalizacje to dokument otwarty, który podlega ciągłej weryfikacji i aktualizacji w oparciu o system monitorowania oraz zachodzące zmiany społeczno-gospodarcze. 

15 krajowych inteligentnych specjalizacji określono w ramach następujących działów: zdrowe społeczeństwo, biogospodarka rolno-spożywcza, leśno-drzewna i środowiskowa, zrównoważona energetyka, gospodarka o obiegu zamkniętym – woda, surowce kopalne, odpady oraz innowacyjne technologie i procesy przemysłowe. 

Każde województwo określa własne inteligentne specjalizacje. Opracowane zostały specjalne dokumenty, tzw. regionalne strategie innowacji, których integralną część stanowi także wykaz regionalnych inteligentnych specjalizacji.